Lá sen thuộc họ Sen, là loại thực vật có hoa chỉ có một chi duy nhất. Lá sen có đặc điểm lá tròn, hình khiêng chữ V, có quả ở ngay trung tâm chứa các hạt và được gọi là bát sen. Ở nước ta, sen có thể được tìm thấy ở khắp nơi, vì vậy, sen tuy là loài có dược tính tốt nhưng không hẳn là dạng hiếm tuyệt chủng.
Mọi thành phần từ cây sen đều có tác dụng riêng, ví dụ như: hạt sen dùng để nấu chè có tính giải mát cơ thể, thanh lọc cơ thể; tâm sen được dùng làm thuốc an thần hoặc làm trà; ngó sen có thể dùng để làm gỏi ăn bữa; nhưng người tiêu dùng ít ai biết đến công dụng của lá sen có tác dụng gì?
Bản thân cây sen đã có dược tính rất đặc biệt là flavonoid, có tác dụng như:
- Giữ các gốc tự do hydroxyl và lipide peroxide.
- Có khả năng tạo phức với các ion kim loại, có tác dụng bảo vệ cơ thể, ngăn ngừa vữa động mạnh, tai biến mạch, thoái hóa gan, tổn thương do bức xạ.
Công dụng của lá sen có tác dụng gì?
Ít ai biết đến công dụng của lá sen rất đa dạng và phong phú khi một bộ phận của cây sen mà có thể dùng chữa trên dưới 10 bệnh khác nhau. Tác dụng của lá sen rất kì diệu: làm thuốc an thần, ức chế loạn nhịp tim, chống bệnh béo phì, trị mất ngủ, giúp cầm máu, xả stress, tốt cho sức khỏe chị em phụ nữ,...
- Nhờ các thành phần flavonoids và quercetin có trong lá, giúp tạo mao mạch chống chảy máu bên trong cơ thể: chảy máu đường ruột, đi tiểu ra máu, rong kinh,...
- Theo các bác sĩ khuyên những người cao tuổi bị xơ cứng động mạch hay bị tai biến mạch máu não nên sử dùng lá sen để điều trị.
- Có thể lấy lá sen phủ lên vết thương có tác dụng cầm máu nếu có vết thương ngoài da chảy máu.
- Lá sen thường được sử dụng làm trà, được coi là một trong những bài thuốc điều trị bệnh về dạ dày, lá lách và gan. Nên sử dụng nhiều trà lá sen vào mùa hè nóng bức vì nó có tác dụng thanh nhiệt và giải cảm.
- Chất alkaloid có trong lá sen chống huyết áp cao. Ngoài ra, loại thảo dược này còn làm giảm cảm giác lo lắng, tim đập nhanh và giúp ngủ ngon, giấc sâu, không bị tỉnh giấc giữa đêm.
- Trong lá sen có tinh chất với tác dụng hỗ trợ sự hoạt động của lá lách, làm ngăn sự hình thành chất béo thông qua trao đổi chất, nhờ đó trà lá sen được sử dụng cho người tăng cân do thích ăn thực phẩm có chất béo, chất ngọt; những người có công việc phải ngồi nhiều, ít vận động,...
- Đặc biệt là lá sen tươi (hoặc cả lá sen khô) có những bài thuốc công hiệu cho việc ói ra máu, ho ra máu.
- Giúp ngăn chặn chảy máu cam, đi ngoài ra máu, chữa mất nước do tiêu chảy.
- Đối với các bà mẹ sau khi sinh, nên sử dụng lá sen để loại bỏ hết máu hôi không ra sau khi sinh.
- Chữa đau mắt, mất nhọt, sốt xuất huyết.
Chú ý phụ nữ đang trong thời gian hành kinh và mang thai không nên sử dụng lá sen hoặc các sản phầm có nguồn gốc từ lá sen.
Bên cạnh những mặt tích cực của công dụng của lá sen, thì khi sử dụng lá sen cũng sẽ mang đến những tác dụng phụ, người tiêu dùng nên lưu ý những điều sau:
- Tuy lá sen tính máy, bình, không độc nhưng nếu dùng quá liều hoặc quá tùy tiện, không tham khảo kĩ cách chế biến hoặc cách sử dụng, lá sen sẽ trở thành chất độc gây hại cơ thể.
- Người tiêu dùng phải kiểm tra xem liệu mình thích hợp khi sử dụng lá sen hay không. Nếu bị những triệu chứng sau, nên đi khám bác sĩ vì có thể là do ngộc độc lá sen: tê môi và lưỡi, niêm mặc miệng, nôn nhiều và da xanh xao, tay chân lạnh và mồ hôi tiết ra nhiều, co giật, mạch yếu và khó bắt đồng thời nhịp tim chậm, không đều, tụt huyết áp,...
- Tác dụng của lá sen có thể làm thanh nhiệt cơ thể, nhưng nếu quá lạm dụng lá sen hoặc pha chế thành trà không đúng liều lượng sẽ làm cho người tiêu dùng bị tiêu chảy, nhiệt độ hạ thấp, đi tiều nhiều và tay chân lạnh run.
- Với những ai có ý định sử dụng lá sen theo những bài thuốc có sẵn với nguyên liệu là sen khô, thì nên lưu ý những điều sau: khi lá sen phơi khô hoặc đun ở nhiệt độ cao, thì vô hình chung những hoạt chất quan trọng như flavonoid đã bị mất đi, khiến cho flavonoid bị phân hủy hoàn toàn, do đó những tác dụng của lá sen không còn tốt và hiệu quả như ban đầu. Bên cạnh đó, khi phơi khô lá sẽ dễ lẫn các tạp chất kim loại nặng, chất diêm sinh gây nấm mốc gây nguy hiểm khi ta đun thành trà để uống.
Trước những lưu ý trên, có vẻ rất khó để chúng ta tự ý thực hiện những bài thuốc vì bản thân chúng ta không đủ kinh nghiệm cũng như kiến thức để nhận biết rằng đâu là cách làm đúng, đâu là cách làm sai.
Vì thế, để giữ an toàn cho sức khỏe bản thân, chúng ta nên chọn mua các dược phẩm, các sản phẩm có nguồn gốc từ lá sen, để hiểu lá sen có tác dụng gì và được hướng dẫn sử dụng cặn kẽ, đồng thời ta còn nắm được các thông tin chi tiết có trong sản phẩm, sẽ dễ dàng sử dụng và có lợi hơn cho sức khỏe.
Nguồn: Tổng hợp